Neurologopedie

Afasie
Bijna ieder moment van de dag zijn we (on)bewust bezig met taal. Tijdens gesprekken, als we de krant lezen, bij het appen, het lezen van verkeersborden, het meezingen met de radio en in de supermarkt als we een bepaald product zoeken. Indien je getroffen wordt door afasie kan dat verstrekkende gevolgen hebben voor het dagelijks leven. 

In Nederland krijgen jaarlijks bijna 10.000 mensen afasie, een taalstoornis ten gevolge van een hersenbeschadiging. Het kan ontstaan na een beroerte, een hersentumor of bij bijvoorbeeld MS. Afasie kan zich uiten in het moeilijk vinden van woorden, trager spreken, het verwisselen van klanken/lettergrepen, niet vloeiend spreken of zelfs alleen maar in niet bestaande woorden spreken. Daarnaast kan het lezen, schrijven en begrijpen van de taal in meer of mindere mate aangedaan zijn. Afasie doet een forse inbreuk op de kwaliteit van leven. 

Afasietherapie richt zich op het verbeteren van de communicatiemogelijkheden in het dagelijks leven. We onderscheiden over het algemeen 2 stromingen, stoornisgerichte therapie en functiegerichte therapie. Tevens wordt tijdens de behandeling de omgeving van degene met afasie zoveel mogelijk meegenomen. Er zal veel aandacht zijn voor voorlichting over hoe de communicatie het makkelijkst kan verlopen.  

Er zijn meerdere gespecialiseerde afasietherapeuten werkzaam bij Bonnier Logopedisch Centrum en we behandelen volgens de richtlijn Afasiediagnostiek en –Behandeling. 

Meer informatie zie www.avn.nl en www.hersenletsel.nl 

Rechter-hemisferische communicatieproblemen
Dit zijn communicatieproblemen ten gevolge van hersenletsel in de rechter hersenhelft. Deze communicatiestoornissen uiten zich zowel in het spreken als in het begrijpen. Voorbeelden zijn het niet begrijpen van figuurlijke taal, problemen met de structuur van een verhaal, het gebruik van taal (wat is sociaal wenselijk in welke situatie), breedsprakigheid, maar ook problemen in de zinsmelodie/prosodie, waardoor emoties moeilijk herkend kunnen worden 

Communicatieproblemen bij dementie 

Dementie is een naam voor een combinatie van symptomen waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken. Dementie is een verzamelnaam voor wel 50 hersenziekten. De meest voorkomende vorm is Alzheimer, daarnaast komen vasculaire dementie, Lowy Body dementie en fronto-temporale dementie veel voor. Symptomen zijn onder andere vergeetachtigheid, slecht beoordelingsvermogen, verandering in gedrag en karakter. Communicatieproblemen komen echter ook veelvuldig voor. 

Communicatieproblemen bij dementie uiten zich in het moeilijk vinden van woorden, je gedachten niet meer om kunnen zetten in woorden, niet tot de kern van het verhaal kunnen komen, het niet meer begrijpen van een gesprek of steeds minder begrijpen van geschreven taal. 

Logopedie bij dementie richt zich voornamelijk op het zo lang mogelijk behouden van functionele communicatie, het zo lang mogelijk kunnen overbrengen van een boodschap. Voorlichting en begeleiding van de belangrijkste gesprekspartners van de persoon met dementie zijn van groot belang. Er kan ook getraind worden om op een andere manier taal te gebruiken, bijvoorbeeld door het maken en gebruiken van een persoonlijk communicatieboek. 

Dysartrie: Afwijkende spraak- en/of stem ontstaan door een neurologische aandoening, zoals bij ALS, MS en Parkinson. Wij zijn met ons centrum aangesloten bij ParkinsonNet en MS Zorg Nederland.

MS kan negatieve invloed hebben op spraak en communicatie. Ook problemen met gehoor, kauwen en slikken komen voor. De kwaliteit van leven kan door deze klachten sterk verminderen. De logopedist is gespecialiseerd in het verlenen van zorg op dit vlak.

Het is belangrijk dat de logopedist in een vroeg stadium betrokken raakt. Vaak verergeren klachten in een later stadium en dan wordt het moeilijker om de gevolgen te beperken. De behandeling van de logopedist bestaat meestal uit voorlichting, instructie en oefeningen. De logopedist richt zich bij MS onder andere op:

• diagnostiek en behandeling van problemen die kunnen optreden met slikken
• diagnostiek en behandeling van problemen die kunnen optreden met spreken
• ademhaling en stemgeving
• diagnostiek en behandeling van problemen in het uitten en begrijpen van taal
• advies en begeleiding bij een communicatiehulpmiddel
• diagnostiek en behandeling van klachten van het gehoor

Bij de therapie hecht de logopedist veel waarde aan de rol van de directe omgeving (partner, familie, et cetera). (informatie overgenomen van MS zorg Nederland).
Voor een filmpje over MS Zorg klik hier.
Marianne Bonnier is aangesloten bij MS zorg Nederland.

Mimetherapie

Dagelijks worden we gewild of ongewild geconfronteerd met ons gezicht. Het gezicht laat onze emoties treffend zien. Indien u getroffen wordt door een aangezichtsverlamming heeft dit verstrekkende gevolgen voor het spreken, eten en drinken, uw mimiek en heeft het mogelijk invloed op uw sociale leven.

Een verlamming van de nervus facialis, de aangezichtszenuw die voor de gelaatsexpressie zorgt, het sluiten van de ogen en de beweging van de mond, kan volledig of onvolledig zijn.

Symptomen
Het meest opvallende verschijnsel van de verlamming is de scheefheid van het gezicht, deze asymmetrie is goed zichtbaar bij beweging van het gezicht maar vaak ook in rust. De rimpels in het voorhoofd verdwijnen, de wenkbrauw kan niet meer opgetrokken worden en fronsen lukt niet meer. Het oog sluit niet meer of niet volledig, indien er geprobeerd wordt om het oog te sluiten wordt het oogwit zichtbaar. De wang hangt slap en doordat de mond deels hangt, is spreken en slikken moeilijk, soms loopt het speeksel uit de mond.

Mimetherapie
Als het herstel langzaam verloopt of als er sprake is van blijvende asymmetrie in het gezicht kunt u naar een mimetherapeut. Het doel van mimetherapie is om de symmetrie in het gezicht te bevorderen, zowel in rust als bij beweging. Daarnaast worden eventuele ongewenste meebewegingen van andere spiergroepen in het gezicht verminderd. Met deze therapie krijgt u meer controle over de gezichtsexpressie. Van mimetherapie is de werkzaamheid door middel van wetenschappelijk onderzoek aangetoond.

Neurologische aandoeningen kunnen kauw- en slikstoornissen veroorzaken. Bonnier logopedisch centrum is gespecialiseerd in het begeleiden en behandelen van neurologische stoornissen.

Therapie voor Parkinsonpatienten De ziekte van Parkinson is een complexe aandoening. Hierdoor kunnen problemen ontstaan met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten.

ParkinsonNet is een netwerk van gespecialiseerde zorgverleners die de problemen met deze activiteiten behandelen en begeleiden. Zij vormen samenwerkingsverbanden per regio. Deze logopediepraktijk is aangesloten bij ParkinsonNet.

Bij Parkinsonpatienten kan er sprake zijn van een zachte stemgeving. De Pitch Limiting Voice Treatment is een (stem)therapie ontwikkeld voor Parkinsonpatienten met een hypokinetische dysartrie. Middels deze vorm van therapie wordt de luidheid en daarmee de verstaanbaarheid bij de Parkinsonpatient vergroot.